|
स्केचिंग
Author: सुधाकर खासगीवाले
Publisher: खासगीवाले प्रकाशन
|
|
Price: $3.83 $3.06 20% OFF ( ~160 Pages, R125)*
Reaches you in 4 to 5 weeks. We do not carry inventory. Availability status of Marathi books is always fluid. We promptly post refund for OutOfPrint books. (More options)
|
* Price does not include shipping charge. It is calculated for the the full order.
Note: Because of lack of uptodate information, certain books could be out of print or unavailable. In such case, the cost for those books will be refunded in full to you.
Synopsis:
ई-सकाळ जून २७, २००४
एक मनस्वी चित्रकार
(डॉ. वि. मा. बाचल)
समानशीले व्यसनेषु सख्यम!
दोन साधारण समवयस्क, आर्थिक अडचणींना तोंड देत शिक्षणाची आस पुरी करणारे तरुण एकत्र आले की जे घडतं तेच आम्हा दोघांत घडलं. लक्ष्मण तथा सुधाकर खासगीवाले व माझ्यात काही दुवे सारखे. त्यानं फिलॉसॉफी घेऊन बी.ए. केलं, तर मी अर्थशास्त्र. पण त्यापेक्षाही अधिक जवळचा धागा म्हणजे आम्हा दोघांचे चित्रकलेतले गुरू चित्रकलाचार्य ना. ई. पूरम; पुण्यातील अभिनव कला विद्यालयाचे संस्थापक चित्रकार. ....
..... आम्ही दोघेही जी. डी. आर्ट झालो. पुढं वाटा बदलल्या तरी स्नेह तसाच. त्याचा चित्रकला व्यासंग चालू राहिला; यशस्वी व्यवसाय बनला. प्रसन्न व्यक्तिमत्त्चाचा, कधीही न चिडणारा, आपल्या अडचणी सांगून त्यांचं भांडवल न करणारा सतत व्यग्र चित्रकार; चित्रकारितेचा प्रवासही मनोवेधी. मुंबीत चित्रकला शिकताना कोळ्यांच्या वस्तीतली रेखांकन अन निसर्गचित्रं पाहून १९५४ मध्ये आर्ट सोसायटी ऑफ इंडियातर्फे त्याला कबूर ट्रॅव्हलिंग स्कॉलरशिप मिळाली. काश्मीरसारख्या नंदनवनात तिथल्या निसर्गाची अन लोकजीवनाची जवळून जाण घेत, तिथली हस्तकला, कलाकुसर यांचा अगदी जवळून अभ्यास करण्याची संधी मिळाली. त्या संधीचं त्यानं सोनं केलं अन 'चिनारची पाने' या अत्यंत देखण्या, त्याचप्रमाणे अभ्यासपूर्ण पुस्तकाचा जन्म झाला. विशेष म्हणजे १९५४ मध्येच जम्मू-काश्मीरचे सदर - इ - रियासत श्री. करणसिंग अन काश्मीरचे तत्कालीन पंतप्रधान (आता याच पदाला मुख्यमंत्री म्हणून ओळखलं जातं) बक्षी गुलाम अहंमद यांनी त्याची काही चित्रं विकत घेतली. मध्यंतरीच्या काळात त्यांनी राज कपूर यांच्या आर. के. फिल्ममध्ये श्रेष्ठ कलादिग्दर्शक एम. आर. आचरेकर यांचे सहायक शिष्य या नात्यानं कला दिग्दर्शन व जाहिरात चित्रकला यांचा उत्कृष्ट अनुभव घेतला. मेंदीरेखन, रांगोळीरेखन यासारख्या विद्यार्थ्यांनी उपयुक्त अशी पुस्तकंही लिहिली.
१९७१ मध्ये सुधाकरनं 'श्रीपद्मजा पब्लिसिटी' या जाहिरात संस्थेची स्थापना करून व्यावसायिक क्षेत्रात पाऊल टाकलं.
१९५४ ते ६० या काळात त्यानं सौराष्ट्र, दिल्ली, हिमाचल, आंध्र या भागांना भेटी दिल्या अन अक्षरश: चित्रं रेखाटली. या अनुभवातून 'स्केचिंग' या पुस्तकाची प्रेरणा मिळाली. मात्र प्रत्यक्ष पुस्तकाचा जन्म एका अनुभवातून झाला. एका अमेरिकन मुलीला चित्रकलेचा तिटकारा होता. तिला चित्रकलेची ओढ वाटावी म्हणून प्रयोग केले. कागदावर रेघोटया मारायला सांगितल्या. या रेघोटयांमधूनच कसे सुंदर आकार निर्माण होतात हे दाखवून दिलं. चिडीचं रूपांतर ओढीत झालं. या अनुभवातून स्वत: 'स्केचिंग'चा अभ्यास तयार केला. वेगळ्या थरातल्या लोकांना, विद्यार्थ्यांना, व्यावसायिकांना ही कला कशी जोपासता येईल याचं मार्गदर्शनपर पुस्तक तयार झालं. विशेष म्हणजे एकूण सहा भाषांमधून या पुस्तकाच्या अनेक आवृत्त्या प्रकाशित झाल्या. सध्याची अठरावी आवृत्ती १ जुलै २००४ रोजी मोहन धारिया यांच्याच हस्ते प्रकाशित होत आहे.
सुधाकर खासगीवाले यांचा पिंड आध्यात्मिक आहे. १९५८ मध्ये त्यानं पं. पू. डॉ. रा. प्र. पारनेरकर महाराज यांच्याकडून उपासना घेतली. १९९५ मध्ये पक्षाघातानं सुधाकरच्या उजव्या हातावर परिणाम झाला होता. मात्र योगाचार्य अय्यंगार आणि स्वामी रावदेवजी महाराज यांच्या योगप्राणायाम साधनेमुळे तो आता पुन्हा चित्र काढू शकतो.
रेखन ही एक भाषा आहे. तिच्याद्वारे आपले विचार दुसर्‍यापर्यंत पोचवता येतात. रेखन हे फक्त चित्रकारांनाच नव्हे तर शास्त्र, वास्तुशास्त्र, वैद्यक, युद्धशास्त्र, तंत्रज्ञान, भूगोल, शिल्पकार, कारागीर इत्यादी क्षेत्रांत काम करणार्‍यांना सतत उपयोगी पडतं. कमी-अधिक सरावानं रेखनात सहजता येते, आवश्यक तेवढी गतीही येते. रेखनासाठी रंग, कुंचले यांसारखी माध्यमे उपयुक्त असली तरी पेन्सिल हे साधे, सोपे, सर्वमान्य, सहज प्राप्त होणारे माध्यम आहे. रेखा शास्त्राला सौंदर्यशास्त्राची जोड असेल तर रेखांकन अधिक प्रभावी ठरतं. टिपणही अन पेन्सिल बरोबर असेल तर कोठेही कसंही रेखन करता येतं. फावल्या वेळात, प्रवासात रेखन करत करत माणसंही जोडता येतात. अलीकडे रेखनाचा उपयोग मेंदी, रांगोळी, अंतर्गत सजावट या विषयांसाठी मोठया प्रमाणात होत आहे. विविध व्यक्ती, पोशाख, आभूषणे, प्राणी, वेगवेगळे खेळ, वाद्ये, हत्यारे, पाने-फुले-फळे, धर्मस्थाने, विविध व्यावसायिक इत्यादींची सहाशेहून अधिक रेखाटने या पुस्तकात समाविष्ट आहेत. प्रत्येकाच्या घरी एखादी प्रत तरी असावी असं हे पुस्तक. त्याची नवी सुधारित आवृत्ती लोकमान्य, लोकप्रिय होईल याची खात्री आहे.
|
|
|
|
संदर्भग्रंथ